Eigenaarschap. Het wordt vaak in de mond genomen, zeker bij HR & management, maar als we er dieper induiken, zien we al gauw dat we veelal allemaal over iets anders praten. Zo ook in de online kennissessie ‘Eigenaarschap’ van het Kennisplein Amplitie, gegeven door Kirsten. Hier trapten we af met de vraag “Wat versta jij onder eigenaarschap?”, waar verschillende antwoorden van de deelnemers naar voren kwamen. Eigen regie over je werkplezier, het gevoel van verantwoordelijkheid, de staat waarin jezelf bevindt, ga zo maar door. In deze blog zoomen we in op de opgedane inzichten uit de kennissessie, staan we stil bij de vier aspecten van eigenaarschap en kijken we naar de amplitieve toepassing van eigenaarschap in organisaties.
4 aspecten van eigenaarschap
Juist met zo’n veelzijdigheid aan antwoorden in de maatschappij, des te belangrijker het is te weten waar we bij eigenaarschap over praten om hier vervolgens amplitief naar te kunnen handelen en samen eigenaarschap te vergroten in de praktijk.
Definitie: eigenaarschap is een gevoel van bezit binnen een organisatie die de houding en het gedrag van leden van de organisatie beïnvloedt (Olckers & van Zyl, 2018).
Promotie-georiënteerd (vs. preventie-georiënteerd) eigenaarschap is de vorm van eigenaarschap die organisatieontwikkeling stimuleert en daarmee aansluit bij de amplitieve denk- en werkwijze. Op basis van verscheidene onderzoeken is te stellen dat promotie-georiënteerd eigenaarschap uit vier onderliggende aspecten bestaat: eigen-effectiviteitsverwachting, zelf-identiteit, verbondenheid en verantwoordelijkheid.
- Eigen-effectiviteitsverwachting houdt verband met het geloof in eigen kunnen. Door te focussen op talent draag je hier meteen aan bij: het helpt medewerkers in hun kracht te staan, vergroot de intrinsieke motivatie en de kans op succes, en zorgt voor een sneller gevoel van competentie. Maar ook persoonlijke ondersteuning bij ontwikkeling, open communicatie en duidelijke verwachtingen scheppen dragen bij aan een vergroot eigen-effectiviteitsverwachting.
- Zelf-identiteit betreft – kort door de bocht – een verlengstuk van de eigen identiteit gevormd door interactie met de omgeving. Dit kan iets materieels zijn (een beeldje, sportattributen, een poster), maar ook iets immaterieels (een missie, een werkwijze, etc.). Zo’n verlengstuk van jezelf staan we in het dagelijks leven meestal niet bij stil. Echter, bewustwording hiervan motiveert personen, zeker als de werkgever hierop inspeelt en bij aansluit zoals in werkvormen of met werkdoelen.
- In termen van eigenaarschap zegt verbondenheid iets over de mate waarin medewerkers zich ‘thuis voelen’ op hun werkplek. Een mens heeft een sterke behoefte om erbij te horen, en wanneer hier voor het gevoel aan wordt voldaan (via sociaal contact), voelt men zich eigenaar op de werkplek. De verbondenheid in organisaties kan worden vergroot door waardering uit te spreken, tijd te maken voor informele contacten en door inhoudelijk met elkaar samen te werken.
- Verantwoordelijkheid gaat over de acceptatie van het aansprakelijk zijn voor iets, transparantie tonen over hetgeen je verantwoordelijk over bent en vrijwillige verantwoording hierover kunnen en willen afleggen. En hoe groter de gehechtheid (d.m.v. zelf-identiteit en/of verbondenheid) met de organisatie, hoe groter de wens is voor meer verantwoordelijkheid. Zorg in de praktijk dan ook voor (gevoel van) eigen regie en stimuleer als werkgever medewerkers vrijwillige verantwoording voor hun taken te geven.
De amplitieve cultuur en eigenaarschap
Juist de positieve benadering en het vermeerderen van dat wat al goed gaat is terug te zien in – het woord zegt het al – promotie-georiënteerd eigenaarschap. In de online kennissessie werd dan ook duidelijk dat deze vorm van eigenaarschap en amplitie sterk aan elkaar verwant zijn: de amplitieve cultuur stimuleert het vergroten van eigenaarschap. Om eigenaarschap te vergroten is waarderend onderzoek van grote waarde. Wat zijn ieders talenten? Wat wordt er van een ieder verwacht? Wat is ieders ‘verlengstuk’ van zichzelf? En waarover zou een ieder vrijwillige verantwoording over af willen leggen? Vanuit dit waarderende perspectief kan je als werkgever bouwen, aansluiten bij je medewerkers en samen gemotiveerd komen tot meer eigenaarschap en de bijbehorende organisatiesuccessen. Wie wil dat nou niet?
Wil je ook binnen jouw organisatie werken aan het vergroten van eigenaarschap? Klik hier en word ook amplitiedeskundige.